خامه عبارتست از قسمتی از شیر که از نظر چربی غنی میباشد و معمولا با عمل خامه زنی از شیر جدا میشود. هرگاه خامه زنی به طریق مکانیکی انجام شود، محصول تهیه شده ممکن است تا 65 درصد حاوی چربی باشد.
خامه عبارتست از قسمتی از شیر که از نظر چربی غنی میباشد و معمولا با عمل خامه زنی از شیر جدا میشود. هرگاه خامه زنی به طریق مکانیکی انجام شود، محصول تهیه شده ممکن است تا 65 درصد حاوی چربی باشد.
شیر غذای بسیار کامل و باارزشی است. ترکیب عمده شیر از سه قسمت مختلف تشکل شده است: آب ، چربی و مواد جامد غیرچرب که شامل پروتئینهای شیر (کازئین ، آلبومین و گلوبولین) ، لاکتوز ، اسید لاکتیک ، اسید سیتریک و مواد معدنی میباشد.
افزودن آب به شیر و یا رقیق کردن آن با اندازه گیری وزن مخصوص شیر امکانپذیر است. بدین معنی که چون وزن مخصوص آب کمتر از شیر است، اضافه نمودن حجم معینی آب به شیر ، باعث کم شدن وزن مخصوص شیر میشود. از طرفی هرگاه قسمتی از چربی شیر گرفته شود، وزن مخصوص شیر افزایش مییابد و هرگاه در حین عمل گرفتن چربی ، افزودن آب به شیر انجام شود، ممکن است تفاوت قابل ملاحظهای در وزن مخصوص شیر بوجود نیاید. ولی نتیجه آزمایشات دیگر از قبیل ماده خشک و مقدار چربی شیر ، وجود تقلب در شیر را در اختیار آزمایش کننده قرار میدهد.
قسمت عمده ساختمان غلات و حبوبات را نشاسته تشکیل میدهد. فرمول عمومی نشاسته است. تعداد n غالبا بیشتر از هزار است. نشاسته در محیط مرطوب ، آب جذب میکند و در حرارت 70 درجه گرانول نشاسته باز شده و ایجاد حالت ژلهای در آب مینماید. هرگاه به محلول نشاسته ، ید اضافه شود، رنگ آبی ایجاد میشود. این رنگ در اثر حرارت از بین میرود، ولی پس از سرد شدن مجددا ایجاد میگردد.
آرد گندم: دانه گندم عبارتست از: قسمت نشاستهای 85 درصد ، سبوس (که حاوی مقدار زیادی سلولز و املاح معدنی میباشد) 12.5 درصد ، جوانه (شامل مقدار قابل توجهی پروتئین و چربی) 2.5 درصد. هرچه درجه سبوس گیری بیشتر باشد، رنگ آرد روشنتر میباشد و نسبت مواد پروتئینی و چربی نیز در آن کاهش مییابد. از آرد گندم و در پارهای نقاط از آرد ذرت و نیز آردهای دیگر به منظور تهیه نان استفاده میشود.
عسل عبارت از تراوشات و شیرابه گیاهان است که بوسیله زنبور عسل جمعآوری شده و تغییر و تبدیلاتی در آن به عمل آمده و در کندو ذخیره میشود. برای تبدیل شیرابه گیاه یا Nector به عسل ، ساکارز که قسمت عمده قند گیاهی را تشکیل میدهد، در اثر عمل آنزیمهای مترشحه بوسیله زنبور عسل به قندهای ساده گلوکز و لولز تبدیل میشود. بنابراین قندهای عمده آن گلوکز و لولز هستند و مقدار ساکارز آن نبایستی از 8 درصد متجاوز باشد. علاوه بر این قندهای دیگری از قبیل ایزومالتوز ، رافینوز ، ملزیتوز و غیره نیز به مقادیر کم در آن موجود است.
PH عسل ، اسیدی است و اسید عمده آن اسید فرمیک میباشد، ولی اسیدهای آلی دیگر از قبیل اسید استیک ، اسید سیتریک ، اسید مالیک ، اسید تانیک ، اسید اگزالیک و غیره در آن یافت میشوند.
عسلهای مختلف در طول مدت نگاهداری ایجاد کریستال مینمایند. سرعت شکرک زدن به نسبت بین گلوکز و لولز بستگی دارد. مقدار لولز عسل معمولا بیشتر از میزان گلوکز است و هر قدر مقدار لولز کمتر باشد، شکرک زدن زودتر و سریعتر انجام میشود.
گروههای مهم غذایی شامل مواد قندی و نشاستهای (کربوهیدراتها) ، شیر و لبنیات ، روغنها و مواد چرب خوراکی ، گوشت و فرآوردههای گوشتی میباشد.
مواد قندی و نشاستهای
شیرابهای قندی ، مایعات غلیظی هستند که که حاوی ساکارز ، قند احیا کننده دکسترین ، اسیدهای آلی و مواد ازته هستند. مهمترین شیرابه قندی که در صنعت قندسازی استفاده میشود، ملاس یا شیرابه چغندرقند و نیشکر است. شیرابه قندی دیگر ، گلوکز مایع است که در صنعت تهیه محصولات قندی اهمیت زیادی داشته و از هیدرولیز نشاسته و بخصوص نشاسته ذرت بوسیله اسید کلریدریک تهیه میشود.
محصول اسیدی هیدرولیز نشاسته ، سپس بوسیله کربنات سدیم خنثی شده و پس از بیرنگ کردن بوسیله زغال حیوانی به صورت گلوکز مایع عرضه میشود
غذا و تغذیه ، بیشک مهمترین موضوع مورد بحث دنیای امروز را تشکیل میدهد. افزایش آگاهی و دانش مردم در مورد خصوصیات تغذیهای ترکیبهای مختلفی غذایی ، نیازمند این است که در مورد غذاهای خاص اطلاعات بیشتری مانند میزان هر یک از مواد معدنی و ویتامینها و مقدار مواد قندی و چربیها ارائه شود.
امروزه بسیاری از روشهای مورد استفاده در تجزیه غذاها بر اساس سیستمی استوار است که حدود صد سال پیش توسط دو دانشمند آلمانی به نامهای Stohman و Hennberg برای تجزیه مواد غذایی دامی ارائه گردید و تحت عنوان تجزیه تقریبی غذاها نامگذاری شد. این طرح تجزیهای شامل اندازه گیری اجزای اصلی غذا با استفاده از روشهای نسبتا سریع و قابل قبول بدون نیاز به وسایل یا مواد شیمیایی پیچیده میباشد.
مواد غذایی در واقع دو نیاز فیزیولوژیکی یعنی تامین انرژی و تشکیل و مرمت بافتها را بر عهده دارند که کربوهیدراتها و چربیها تامین کننده انرژی مورد نیاز هستند و پروتئینها برای بازسازی بافتها بکار میروند.
اضافه کردن زاج، بلنکیت " جوهر قند" و ... برای سفید کردن سطح نان استفاده می کنند. همانطور که میدانیم نان سفید در پارهای از مناطق دارای طرفداران بیشتری است بنابراین عدهای از فروشندگان ناآگاه مقداری زاج یا جوهر قند به آردهای تیره اضافه میکنند.
انواع سوسیس و کالباس، همبرگر از فرآوردههای گوشتی رایج در کشور هستند، شاید صنایع گوشت بیشترین امکان تقلب را در بین گروههای مختلف مواد غذایی داشته باشند زیرا که مواد اولیه پس از مخلوط شدن و یکنواخت شدن در ظاهر، قابل شناسایی نیستند. فلسفه تولید فرآوردههای گوشتی در ابتدا این بوده که از مجموعه گوشت و ترکیبات دیگر، مثل آرد و شیرخشک و سویا و... محصولی به وجود بیاید که علاوه بر انرژی زیادی که برای انجام فعالیتهای روزمره به وجود میآورد، قیمت تمام شده کمتری نسبت به گوشت خالص و در کنار همه اینها، طعم و مزه دلخواهی داشته باشد. تفاوت اصلی در کیفیت و قیمت فرآوردههای گوشتی در میزان گوشت استفاده شده دراین محصولات و در مرحله بعدی نوع گوشت از نظر تقسیم بندی است، بنابراین اول تقلب میتواند استفاده بیشتر از محصولات ارزانتر مثل آرد و سویا و... باشد.
تقلب در این محصول نیز روشهای متفاوتی دارد. ممکن است افراد سودجو آن را با مقداری پودر کدو یا کدوی پخته و له شده مخلوط کنند و همراه با رب گوجه فرنگی بجوشانند. در پارهای موارد مقداری سیبزمینی پخته و له شده به آن میافزایند و یا مقداری نشاسته به رب اضافه میکنند تا نشاسته مقداری از آب را جذب کند و در نتیجه رب سفت و غلیظ به نظر آید.
قیمت بالای زعفران موجب شده که این ماده مورد تقلبهای زیادی قرار گیرد. زعفران از پرچم گلهای گیاه زعفران تهیه میشود. برای تقلب در زعفران پارهای از متقلبین از پرچم گیاه گلرنگ و گیاههای مشابه استفاده میکنند و آن را با زعفران مخلوط مینمایند و بعضی دیگر از ریشکهای اطراف ذرت استفاده کرده و آن را با رنگهای مصنوعی متمایل به رنگ زعفران رنگ میکنند، در این تقلب چون ریشه بلال مستقیم و پرچم زعفران انحنا دارد میتوان به راحتی آن را تشخیص داد. در مورد پودر زعفران نیز از پودر گلرنگ استفاده میشود و چون این پودر تقریبا قرمزرنگ است آن را با گرده ذرت مخلوط میکنند تا رنگ آن تبدیل شود. ضمنا این امکان وجود دارد که تکههای زعفران را روی شعله گاز بوتان قرار داده در این حالت زعفران خالص به رنگ بنفش یا نارنجی در میآید که به پتاسیم آن مربوط میشود. اما در مورد زعفران تقلبی رنگ زرد ایجاد میشود نوع دیگر تقلب در زعفران با رنگ کردن ریشههای گوشت صورت میگیرد.